9
Przedmowa
B
iblia wmalarstwie…Biblia ukazywana oczami uznanychmistrzów
palety. U zarania trzeciego tysiąclecia podobny projekt może tro-
chę zaskakiwać, chociaż wydaje się, że – przeciwnie – wszystko
powinno go uprawniać. Obserwujemy bowiem na przestrzeni
ostatnich dziesięcioleci niepokojące zjawisko: tradycyjna kultura
religijna, zwłaszcza na Zachodzie, spektakularnie wręcz chyli się ku upadkowi,
a to przejawia się w corazmniejszej znajomości świętych tekstów. Jednocześnie
jednak nadal wzrasta zainteresowanie historią sztuki, co znalazło odbicie
m.in. we włączeniu jej do programów szkół średnich, w mnożeniu wykładów
uniwersyteckich, ponadto zaś w dynamicznym rozwoju turystyki kulturalnej.
To odwrócenie priorytetów – stawianie sztuki przed religią – jest głównym
uzasadnieniem publikowania tego albumu. Ponieważ historia religii stanowi
nadal istotną podstawę naszej cywilizacji, czy odkrywanie jej w dziełach, które
wyszły spod pędzla wybitnych artystów różnych epok nie jest najprzyjemniej-
szym sposobem zbliżenia się do niej, a zarazem dobrym środkiem łagodzenia
skutków wycofania ze szkół publicznych (jak np. we Francji, Holandii czy
Luksemburgu) nauki katechizmu właśnie poprzez wzbogacenie ich programu
kulturalnego? Natomiast dla tych wytrawnych czytelników, dla których świat
teologii i sztuki nie ma większych tajemnic, niniejsza książka może stanowić
kolejne studium dla zgłębiania posiadanej wiedzy i delektowania się scenami
biblijnymi z artystycznej górnej półki.
Biblia – bogatą biblioteką
Niewątpliwie pożyteczną rzeczą będzie sprecyzowanie na samym
początku, co należy tu rozumieć pod nazwą „Biblia”. Nie jest to ściśle mówiąc
tytuł, ponieważ
βίβλος
(biblos) w starożytnej grece znaczy po prostu „książka”.
Byłoby jednak błędem poprzestanie na tym jednym wyjaśnieniu, gdyż Biblia
to swoista biblioteka, zbiór wielu dziesiątków książek (66 według klasyfikacji
katolickiej), stanowiących pisma pochodzące z wieków od X przed Chr. do
II po Chr. Okres dający wiele do myślenia, bo spróbujmy na przykład wyobra-
zić sobie kształt i zawartość, jakie by miała „książka” redagowana od Karola
Wielkiego do naszych czasów?
Ta niezwyczajna chronologia nie jest jedyną
przyczyną zróżnicowania Biblii. Składające się
na nią księgi reprezentują najrozmaitsze gatunki
Jordan w Izraelu –
rzeka, w której został
ochrzczony Chrystus.