10
literackie (teologia, historia, proroctwa, poezja, dogmaty, ewangelie,
korespondencja, wizje) i nawet w każdym pojedynczym gatunku mogą
się charakteryzować odmiennością, wynikającą po części z ich pocho-
dzenia od różnych autorów. Autorów notabene piszących po hebraj-
sku, aramejsku lub grecku teksty, które św. Hieronim na przełomie
IV i V stulecia przełożył na łacinę (wersja znana pod nazwą
Wulgata
),
a które my dzisiaj czytamy w językach nowożytnych. Nic dziwnego, że
w tej sytuacji orędzie biblijne, spoiwo europejskiej cywilizacji, stanowi
również źródło podziałów! Niemniej dla malarstwa jest to poniekąd
korzystne, ponieważ przemawia ono wyłącznie językiem obrazów.
Wolne jest zatem od problemu interpretacji starożytnych tekstów,
zredagowanych w wielu językach albo posługujących się rozmaicie
objaśnianą symboliką.
Krótki opis Księgi
Pomimo swego złożonego charakteru Biblia przybiera często kształt
jednego obszernego tomu, dość prostego w swej ogólnej strukturze.
Składa się bowiem ze Starego i Nowego Testamentu, z których każdy ma
cztery działy.
Stary Testament stanowi kronikę ludzkości od stworzenia świata
do narodzenia Chrystusa. Jego 39 ksiąg (46 wg kanonu katolickiego)
można uszeregować w czterech grupach: Pięcioksiąg, księgi historyczne
ukazujące dzieje narodu wybranego, księgi poetyckie (mądrościowe)
zawierające teksty modlitw i śpiewów sakralnych, księgi prorockie
zapowiadające przyjście Mesjasza. Pięcioksiąg (
Pentateuch
) stanowi
główny kulturowy zbiór starożytnej historii religijnej i dzieli się na pięć
części. Pierwsza z nich, Księga Rodzaju, zawiera tak fundamentalne
tematy, jak stworzenie świata i potop oraz przedstawia tak ważne osoby,
jak Adam i Ewa, Noe i Abraham. W drugiej, zwanej Księgą Wyjścia,
dominuje postać Izraelity Mojżesza, który wyzwala swój lud z niewoli
egipskiej i prowadzi go do Ziemi Obiecanej. Następne części – Księga
Kapłańska, Księga Liczb i Księga Powtórzonego Prawa – poświęcone
są głównie podaniu i omówieniu Prawa Bożego.
W27 księgachNowegoTestamentu
takżemożna wyróżnić cztery grupy. Na
pierwszą składają się cztery Ewangelie
Szambelan Jean de Vaudetar
ofiaruje królowi Francji, Karolowi
V, iluminowaną Biblię.