Jedność

Wprowadzenie

ravaggia dotyczących jego osobowości, życia i techniki malowania. Na

rzeczywistość składa się bowiem nie tylko to, co widzialne, ale i to, co

znajduje się poza zasięgiem naszych percepcyjnych możliwości. W ja‑

kimś sensie żyjemy więc w świecie tajemnym i wiele jest spraw, których

nigdy nie odczytamy, choć bardzo byśmy tego chcieli. Tajemnica i wie‑

loznaczność jest w sztuce najważniejsza. Sama sztuka jest tajemnicą –

może dlatego potrafi wyrażać niewyrażalne…? Dlatego zatytułowałem

tę książkę

Tajemnice Caravaggia

Publikacja jest też ukazaniem rewolucyjności sztuki Merisiego,

jego absolutnego nowatorstwa i niezwykłej wprost aktualności. Przede

wszystkim jednak opowieścią o rozlicznych dziełach mistrza. Co składa

się na opowieść o obrazie? Zapewne cały szereg elementów: kolorysty‑

ka, światło, metaforyka, faktura dzieła, warstwa znaczeniowa, psycho‑

logiczna i narracyjna – nastrojowość, przesłanie. Na akt twórczy wpływ

ma także kontekst, okoliczności, którymi uwarunkowany jest autor. Hi‑

storia obrazów Caravaggia jest niezwykła i najczęściej związana z jego

wewnętrznymi przeżyciami, co sprawia, że pisząc o jego życiu, pisze się

jednocześnie o obrazach. Analizując jego dzieła, rozważa się jego życie –

tych dwóch rzeczywistości absolutnie nie da się rozdzielić.

Dla kogo Caravaggio malował? Dla siebie? Dla innych? Dla zama‑

wiających? Myślę, że przede wszystkim malował dla prawdy, która była

zarówno w nim samym, ale i której poszukiwał na zewnątrz. Dzisiaj

patrzący na jego dzieła mogą przeżyć swój własny akt twórczy na drodze

prowadzącej do tej prawdy, odnajdując to, co najważniejsze dla ich czło‑

wieczeństwa. Caravaggio jest dla mnie malarzem personalistą. Człowiek

znajduje się w centrum jego twórczości. O osobie i jej losie, małostko‑

wości i wielkości zarazem potrafił tak wspaniale opowiadać, posługując

się pędzlem.

Piszę tę książkę z potrzeby serca, z pasji, ale też będąc świadomym,

że na rynku polskim ten znakomity twórca nie jest jeszcze dostatecznie

odkryty, a w konsekwencji dowartościowany. Poza granicami naszej oj‑