JAKIE SĄ OBJAWY
ANEMII?
UKŁAD SERCOWO-NACZYNIOWY
NIEDOKRWISTOŚĆ (ANEMIA)
Enrica Morra – ordynator Oddziału Hematologii w Szpitalu Niguarda w Mediolanie
O
anemii (niedokrwistości) mówi się, gdy
stężenie hemoglobiny we krwi spada po-
niżej 13 g/dl u mężczyzn i poniżej 12 g/dl
u kobiet. Hemoglobina obecna w czerwo-
nych krwinkach jest białkiem zawierają-
cym żelazo, a jej zadaniem jest transport
tlenu do tkanek.
Jakie są najbardziej powszechne formy anemii?
Najbardziej rozpowszechniona jest anemia z niedoboru
żelaza, zwana inaczej niedokrwistością syderopeniczną,
która zawiera się w szerszej kategorii niedokrwistości
mikrocytarnych, a więc występujących przy krwinkach
czerwonych małych i o niskiej zawar-
tości hemoglobiny – wyjaśnia profesor
Enrica Morra, ordynator Oddziału He-
matologii w Szpitalu Niguarda w Me-
diolanie. – Należy odróżnić anemię
syderopeniczną od innego rodzaju nie-
dokrwistości mikrocytarnej, o podłożu genetycznym,
tzw.
beta-talasemii
, zwanej również
niedokrwistością
śródziemnomorską
, która u tzw. zdrowych nosicieli po-
woduje lekką niedokrwistość. Spośród najbardziej roz-
powszechnionych form niedokrwistości należy wymie-
nić także anemię towarzyszącą infekcjom przewlekłym,
przewlekłym chorobom zapalnym oraz nowotworom.
Często mamy też do czynienia z niedokrwistością u osób
starszych, zazwyczaj spowodowaną czynnikami wielo-
rakiego typu. Rzadziej natomiast spotykana jest nie-
dokrwistość spowodowana niedoborem dwóch innych
elementów (poza żelazem) niezbędnych w procesie wy-
twarzania hemoglobiny i czerwonych krwinek, to jest
witaminy B12 i kwasu foliowego.
Jakie są typowe objawy niedokrwistości?
Niezależnie od przyczyny choroby, najczęstszymi objawa-
mi są: bladość skóry i błon śluzowych, uczucie zmęczenia,
zadyszka podczas wysiłku, kołatanie serca. W przypadku
anemii syderopenicznej mogą też wystąpić takie sympto-
my jak sucha skóra, osłabienie paznokci, łamliwość i wy-
padanie włosów, niewielkie owrzodzenia w kącikach ust
(zajady), obniżona wydajność w szkole, depresja czy nie-
właściwe odczuwanie smaków.
Jakie są przyczyny anemii syderopenicznej?
Przyczyny mogą być różne: niewłaściwa ilość żelaza do-
starczanego do organizmu w przypadku diety ubogiej
w mięso, zwiększenie zapotrzebowania na żelazo na
niektórych etapach naszego życia (wzrost, ciąża, kar-
mienie piersią), zmniejszone przyswajanie żelaza (np.
w przypadku schorzeń takich jak celiakia), utrata krwi
spowodowana czynnikami fizjologicznymi (cykl men-
struacyjny) lub chorobami, przede wszystkim dotyczący-
mi żołądka i jelit (hemoroidy, uchyłki, nowotwory, nieżyt
żołądka).
Jak diagnozuje się anemię syderopeniczną?
W badaniu krwi stwierdza się, że krwinki czerwone są
mniejsze i jaśniejsze niż normalnie, poziom hemoglobi-
ny jest obniżony, podobnie stężenie żelaza w surowicy
i ferrytyna, podczas gdy transferyna jest w normie lub
podwyższona. Po stwierdzeniu niedokrwistości sydero-
penicznej konieczne jest odnalezienie jej przyczyny, a do
tego mogą być potrzebne kolejne badania, takie jak ba-
dania na obecność przeciwciał przeciw transglutaminazie
w celu wykluczenia celiakii czy badanie na obecność krwi
utajonej w kale, które pozwala na wykrycie ewentualnych
problemów jelitowych.
Jak się leczy anemię syderopeniczną?
Eliminując przyczyny lub zapobiegając niedoborom żela-
za poprzez stosowanie odpowiedniej diety i preparatów na
bazie żelaza. Na takie uzupełnianie niedoborów dobrze
reaguje 90% chorych, w innych przypadkach konieczne
jest podawanie żelaza dożylnie. Leki doustne należy przyj-
mować na czczo, przed posiłkami, wtedy przyswajalność
jest lepsza, ale jeśli wystąpią jakieś problemy związane
z układem pokarmowym, preparaty można przyjmować
podczas posiłków.
10
Objawy: bladość skóry,
zadyszka i kołatanie serca