Jedność

11 / 21

Tętniak aorty, głównej tętnicy organizmu,
to poszerzenie występujące na którym-
kolwiek jej odcinku. Poszerzona aorta
z czasem ulega osłabieniu, a podwyższone
ciśnienie może doprowadzić do pęknięcia
tętniaka, co z kolei grozi poważnymi kon-
sekwencjami, nawet zgonem. Większość
przypadków tętniaka aorty (ok. 80%)
występuje na poziomie jamy brzusznej
90% przypadków tętniaka
aorty brzusznej jest bezob-
jawowych
Czasem tętniak może
powodować bóle w jamie
brzusznej lub zatory tętnic
obwodowych, najczęściej
w okolicach nóg. Zazwyczaj
sygnały te są zapowiedzią
rychłego pęknięcia tętniaka
Pęknięcie tętniaka jest
sytuacją niebezpieczną;
zazwyczaj jego objawem
jest silny ból odczuwany
w dolnej części pleców oraz
w jamie brzusznej. Efektem
pęknięcia jest bardzo po-
ważny krwotok wewnętrzny
OBJAWY
W większości przypadków wykrycie poszerzenia aorty następuje
przypadkowo, zazwyczaj w trakcie badania USG jamy brzusznej
W celu postawienia specjalistycznej diagnozy oraz oceny rodzaju
poszerzenia może okazać się niezbędne wykonanie badań
angio-MR oraz angio-TK
Nie jest konieczne badanie wszystkich osób, należy jednak
regularnie kontrolować sytuację u osób obciążonych większym
ryzykiem, a więc u mężczyzn powyżej 65. roku życia, zwłaszcza
palaczy, u których stwierdzono podwyższone ciśnienie tętnicze
oraz hipercholesterolemię lub występowanie innych czynników
sercowo-naczyniowych; badania wykonuje się też osobom,
u których wcześniej wystąpił już tętniak aorty brzusznej
DIAGNOZA
1
2
3
CZYNNIKI RYZYKA
Przyczyny tętniaka aorty
nie są dobrze znane, jednak
bez wątpienia niektóre
czynniki znacznie zwiększają
prawdopodobieństwo jego
wystąpienia:
Występuje trzy razy
częścieju mężczyzn niż
u kobiet
Wiek powyżej 50 lat
Palenie tytoniu
Niekontrolowane nadci-
śnienie
Podwyższony poziom cho-
lesterolu itrójglicerydów
Choroby tkanki łącznej
Aorta w stanie
prawidłowym
Aorta jest najważ-
niejszą tętnicą
w ludzkim ciele
Tętniak aorty
brzusznej
O tętniaku mówi się,
gdy średnica aorty
w poszerzonymmiej-
scu jest przynajmniej
dwukrotnie większa
od normalnej
Trzy czwarte pacjentów,
u których dochodzi do pęknięcia
tętniaka aorty brzusznej, nie ma
szans dotrzeć na czas do szpita-
la, a spośród osób, które zdążą
dojechać do szpitala i zostaną
poddane operacji, udaje się
uratować zaledwie 60%
LECZENIE
PO ZABIEGU
Celem leczenia tętniaka aorty brzusznej jest niedopuszczenie do jego pęknięcia, co jest zależne od paru czynników,
np. jego średnicy (im większy jest tętniak, tym większe prawdopodobieństwo jego pęknięcia) oraz innych jego cech anatomicznych
Kontrola
Ryzyko pęknięcia w przypadku tętniaka o średnicy wielkości 4–5 cm wynosi 1%, więc jeżeli ma on niewielkie rozmiary,
można odłożyć operację, pamiętając o okresowych kontrolach w celu monitorowania ewentualnych zmian
1
2 Chirurgia
Jeżeli występuje ryzyko pęknięcia tętniaka (średnica powyżej 5 cm, obecność innych objawów, specyficzna budowa),
można zastosować tradycyjny zabieg chirurgiczny (otwarty) lub zabieg niskoinwazyjny (przeznaczyniowy)
Operacja otwarta Zabieg
przeznaczyniowy
Operacja otwarta wymaga
znieczulenia ogólnego.
Chirurg wykonuje nacięcie
brzucha na wysokości tęt-
niaka i zastępuje fragment
aorty protezą, czyli rurką
wykonaną ze specjalnego
materiału, który integruje
się z organizmem. Wwyni-
ku operacji tętniak zostaje
usunięty
Proteza
aortalna
Stentgraft
Cewnik
Jest to metoda
alternatywna,
mniej inwazyj-
na w stosunku
do metody tradycyjnej.
Podczas zabiegu po-
przez niewielkie nacięcie
w tętnicy udowej wpro-
wadza się protezę na-
czyniową, która zostaje
przepchnięta do wnętrza
aorty aż do samego
tętniaka i implantowana
w wewnętrzną ścianę
tętnicy
Zarówno w przypadku tradycyjnej operacji, jak i w przypadku zabiegu przeznaczyniowego osiąga się dość podobne rezultaty, pod warunkiem jednak, że oso-
ba, u której wykonano zabieg niskoinwazyjny, będzie podlegała odpowiednim kontrolom (zazwyczaj badanie angio-TK zaraz po zabiegu i okresowe badania
USG)
W przypadku chirurgii otwartej może po pewnym czasie dojść do powstania tętniaków rzekomych na styku aorty i protezy, a nawet do tworzenia się nowych
tętniaków powyżej protezy, jednak można temu zaradzić poprzez zabieg przeznaczyniowy
Zabieg przeznaczyniowy może prowadzić do nawrotów patologii, jeśli tętniak będzie się dalej poszerzał. W takich przypadkach zazwyczaj konieczny jest kolej-
ny zabieg przeznaczyniowy