CO TO JEST CHOROBA
WYSTAW SKLEPOWYCH?
UKŁAD SERCOWO-NACZYNIOWY
OBWODOWE ZABURZENIA UKŁADU TĘTNICZEGO (ARTERIOPATIA)
Massimo Pisacreta
– Oddział Chirurgii Naczyniowej, Szpital Luigi Sacco, Mediolan
N
azywana jest chorobą wystaw sklepowych,
ponieważ osoba, która na nią cierpi, jest
zmuszona przystanąć z powodu bólu nogi
(podobnego do skurczu) i zatrzymuje się na
dłuższą chwilę, jakby pod pretekstem przyj-
rzenia się sklepowym wystawom. Bardziej
fachowo rzecz ujmując, chodzi o chromanie
przestankowe, typowy objaw choroby tętnic
obwodowych polegającej na niedrożności bądź zawężeniu
światła tętnic w kończynach dolnych. Choroba tętnic ob-
wodowych jest zaledwie czubkiem góry lodowej w przy-
padku miażdżycy, która dotyczy całego organizmu i która
jest główną przyczyną zawałów i udarów. Zawężenia i nie-
drożność tętnic są spowodowane odkła-
daniem się blaszek miażdżycowych, któ-
re pogrubiają ścianę tętnicy. Powoduje to
gorszy przepływ krwi ze szkodą dla tka-
nek niedokrwionej kończyny. Czynniki
sprzyjające chorobie tętnic obwodowych
są takie same jak w przypadku miażdżycy, która dotyczy
całego organizmu: wiek, palenie tytoniu, cukrzyca, pod-
wyższony poziom cholesterolu i trójglicerydów, nadwaga,
otyłość, siedzący tryb życia, nadciśnienie, predyspozycje
genetyczne.
Jakie są objawy choroby?
Z początku objawy nie występują, ponieważ niewystar-
czające krążenie jest kompensowane poprzez przepływ
krwi innymi tętnicami – wyjaśnia Massimo Pisacreta
z Oddziału Chirurgii Naczyniowej Szpitala Luigi Sacco
w Mediolanie. – Z tego powodu pacjent trafia do lekarza,
kiedy problem jest już mocno zaawansowany, a tętnice są
zupełnie niedrożne. Najczęściej zauważanym objawem
jest gwałtowny ból mięśniowy, który uniemożliwia dal-
sze chodzenie, ale który przechodzi po odpoczynku. Ból
pojawia się podczas wysiłku, kiedy w łydce jest większe
zapotrzebowanie na tlen i nie może ono zostać zaspoko-
jone, ponieważ powyżej występuje niedrożność tętnicy.
Chromanie ma kilka stadiów: w stadium lekkim pojawia
się tylko podczas wysiłku, w stadium średniozaawanso-
wanym występuje podczas chodzenia, a w stadium za-
awansowanym – nawet podczas spoczynku i mogą mu
towarzyszyć owrzodzenia i martwica. W takim przypad-
ku możliwe jest, że doszło do przewlekłego niedokrwie-
nia kończyny, które wymaga natychmiastowego leczenia,
a zaniedbanie go może doprowadzić nawet do amputacji.
Zdarza się to rzadko, ale nie wolno o tym zapominać.
Jak należy postępować w przypadku choroby tęt-
nic obwodowych?
Po zdiagnozowaniu choroby (do czego potrzebne jest USG
z dopplerem i color-dopplerem) dąży się przede wszyst-
kim do wyeliminowania czynników ryzyka (takich jak
palenie tytoniu, podwyższony cholesterol czy cukrzyca),
w razie potrzeby uzupełniając te działania leczeniem far-
makologicznym, przeznaczyniowym lub chirurgicznym.
W stadiach początkowych stosuje się leki naczynioak-
tywne lub przeciwagregacyjne (przeciwpłytkowe). Jeżeli
natomiast tętnice są już w takim stanie, że wymagają
rewaskularyzacji, w pierwszym rzędzie stosuje się mniej
inwazyjne techniki przeznaczyniowe (angioplastyka oraz
stenty, które pozawalają poszerzyć i udrożnić naczynie),
a w najcięższych przypadkach wszczepia się bajpasy, wy-
konane przy użyciu żył pacjenta lub sztucznych kanałów,
które podłącza się powyżej oraz poniżej niedrożnego frag-
mentu, co umożliwia krwi dotarcie do tkanek.
16
Ból nóg pojawia się dlatego,
że nie dopływa do nich krew