CO ROBIĆ W PRZYPADKU BÓLU
W KLATCE PIERSIOWEJ?
UKŁAD SERCOWO-NACZYNIOWY
BÓL KLATKI PIERSIOWEJ
Giuseppe Di Pasquale
– były prezes Włoskiego Zrzeszenia Kardiologów
B
ól klatki piersiowej, w okolicach serca, bar-
dziej lub mniej silny, jest jednym z tych nie-
pokojących symptomów, które skłaniają nas
do natychmiastowej konsultacji z lekarzem.
W dodatku często jest to symptom trudny do
zinterpretowania dla samych lekarzy: wiele
chorób – niektóre poważne, inne zaś mało
niepokojące – objawia się właśnie w ten spo-
sób. Dzieje się tak, ponieważ praktycznie każdy narząd
obecny w klatce piersiowej (i nie tylko) może być odpo-
wiedzialny za powstanie bólu, choć oczywiście wszyscy
obawiają się przede wszystkim kłopotów z sercem.
Jak zatem rozpoznać, czy ból
w klatce piersiowej jest rzeczywi-
ście zawałem, którego tak się wszy-
scy obawiamy?
Nie zawsze jest to proste, zwłaszcza
w przypadku kobiet, osób w podeszłym
wieku i cukrzyków, u których objawy
chorób wieńcowych i zawału mogą być
nietypowe bądź niejednoznaczne – tłumaczy Giuseppe
Di Pasquale, były prezes Włoskiego Zrzeszenia Kardiolo-
gów. – Poza tym w większości przypadków ból w klatce
piersiowej nie ma nic wspólnego z sercem: często chodzi
o bóle międzyżebrowe lub chorobę refluksową przełyku.
Jest to więc sytuacja skomplikowana dla samych lekarzy.
Nieprzypadkowo Krajowe Stowarzyszenie Lekarzy Kar-
diologów oraz Włoskie Stowarzyszenie Medycyny Ratun-
kowej opublikowały z myślą o lekarzach pracujących na
pogotowiu listę wskazówek mających pomóc im w natych-
miastowym rozpoznaniu zawału.
Jakie są czynniki, które najczęściej wskazują na
prawdziwy problem kardiologiczny?
Wiek (powyżej 55 lat u mężczyzn i powyżej 65 lat u ko-
biet), obecność choroby kardiologicznej, a także umiejsco-
wienie, cechy charakterystyczne i sposób rozprzestrze-
niania się bólu. Niebezpieczny jest ból, który zwiększa się
podczas wysiłku, który nie powstaje po prostu w wyniku
ucisku na klatkę piersiową i który sprawia wrażenie, jak-
by pochodził prosto z serca.
Jaki ból jest typowy w przypadku zawału?
Na ogół zaczyna się za mostkiem, po lewej stronie klat-
ki piersiowej lub w okolicy wpustu żołądka, przypomina
uścisk i ma tendencję do promieniowania w kierunku ra-
mion, pleców, szyi i szczęki. Jeżeli dodatkowo występują
nudności, pocenie się, trudności z oddychaniem, to jest
bardzo prawdopodobne, że mamy do czynienia właśnie
z zawałem.
Jakie jest kluczowe pytanie, które powinniśmy za-
dać w takim przypadku?
Jeżeli na pytanie: „Gdzie pan/pani odczuwa ból?”, pacjent
odpowiada, wskazując precyzyjnie palcem na określony
punkt, zazwyczaj nie ma powodów do wszczynania alar-
mu; jeżeli natomiast dotyka klatki piersiowej otwartą dło-
nią, możliwe jest, że chodzi o ból wieńcowy.
Ile czasu należy odczekać, zanim zaczniemy się na-
prawdę martwić?
Jeżeli ból klatki piersiowej trwa dłużej niż dziesięć minut,
ma cechy typowe dla bólu sercowego i łączy się ze złym
samopoczuciem ogólnym, należy dzwonić po pogotowie.
Lepiej podnieść fałszywy alarm niż pozostać bezczynnym
w przypadku zawału. W przypadku częściowej niedrożno-
ści naczyń wieńcowych ból mija po paru minutach; jeżeli
mamy do czynienia z zawałem, a więc z całkowitą nie-
drożnością naczynia wieńcowego, ból nie ustaje, a wręcz
narasta.
20
Przyczyn bólu w klatce piersiowej
może być wiele, ale nigdy nie
należy go lekceważyć